Selektywna zbiórka odpadów

Za organizację selektywnej zbiórki odpadów w naszym kraju odpowiadają lokalne samorządy. Obowiązek segregacji odpadów istnieje w Polsce od 2020 roku. Obejmuje on obowiązkowe oddzielanie odpadów co najmniej pięciu frakcji. Odpady należy oddzielać w domu, a następnie wrzucać do odpowiednich, kolorowych pojemników i worków. Są to:

• Niebieski: papier, gazety, czasopisma, opakowania i pojemniki papierowe, kartony, tektura;
• Żółty: metale i tworzywa sztuczne, butelki plastikowe, puszki, kartony po napojach, folia;
• Zielony: szkło, butelki, słoiki i inne opakowania szklane;
• Brązowy: odpady biodegradowalne, odpadki warzywne i owocowe, resztki jedzenia pochodzenia roślinnego, trawa, liście, chwasty, drobne gałęzie;
• Szary/Czarny: odpady zmieszane, czyli te które nie kwalifikują się do wymienionych wyżej kategorii.
• Od 2025 roku obowiązuje selektywna zbiórka tekstyliów i odzieży. Gminy są odpowiedzialne za organizację tej zbiórki, poprzez Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych, gdzie można oddać te rzeczy.

Statystyczny mieszkaniec Unii Europejskiej wytwarza nieco ponad 500 kg odpadów komunalnych rocznie. Najmniej odpadów przypada na mieszkańca Rumunii  – 280 kg, a najwięcej – 844 kg na Duńczyka. Przeciętny Polak, wytwarzający 342 kg odpadów komunalnych, mieści się, mniej więcej, w pierwszej połowie tej stawki. Pierwsze miejsce w rankingu ilości wytwarzanych odpadów na jednego mieszkańca w Polsce zajmują mieszkańcy Dolnego Śląska, na drugim miejscu uplasowało się województwo śląskie, najmniejszą ilość odpadów na mieszkańca stwierdzono w województwie podkarpackim.

Polacy coraz częściej stosują do wymogu segregacji odpadów. O ile w 2010 r. robiło to niespełna 10% to już w 2020 r.  niemalże 38%, a obecnie jest to znacznie ponad 60%. Najwięcej segregacji odpadów przypada na wykształconych mieszkańców dużych miast. Najgorzej w tym zakresie wypadają  osoby po szkołach podstawowych i mieszkańcy wsi.  Rzadko segregują je osoby z wykształceniem podstawowym, a także z miast i miejscowości liczących mniej niż 10 tys. mieszkańców. Najstarsi i najmłodsi respondenci wskazali najniższy poziom wiedzy o segregacji odpadów. Wielu nie ma wiedzy, jak segregować niektóre odpady, np. opakowania po lekarstwach oraz kartony po mleku, sokach i niektóre inne opakowania, zwłaszcza po żywności. Grupą wiekową, najczęściej deklarującą segregację odpadów są osoby w wieku 30 – 50 lat. Z badań wynika, że niestety, najmłodsi nie zwracają uwagi na segregację odpadów opakowaniowych. Być może należy się zastanowić, czy nie szwankuje w tym przypadku edukacja ekologiczna w szkołach?

W 2019 r. funkcjonowało 271 składowisk przyjmujących posegregowane odpady komunalne. W 2023 r. Polacy mieli już dostęp do 2239 Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Usługę odbioru posegregowanych odpadów komunalnych oferowało 1306 podmiotów. Niestety aż 26% uczestników badania statystycznego przyznało, że nie zwraca szczególnej uwagi na to, co wkłada do pojemników oznaczonych odpowiednimi kolorami i opisem. Co niepokojące, ten odsetek wykazuje tendencje rosnące.